زندگی به شدت گران شده است؛ منظور از «زندگی» صرف پول برای خرید و تفریح و مسافرت نیست؛ سادهترین کالاهای خوراکی که در دهههای پیش از این هیچ زمان برای شهروندان ایران و به طور مشخص شاغلان متعلق به طبقات متوسط و فرودست درآمدی دور از دسترس نبوده، حالا در نقطهای قرار گرفتهاند که دست […]
زندگی به شدت گران شده است؛ منظور از «زندگی» صرف پول برای خرید و تفریح و مسافرت نیست؛ سادهترین کالاهای خوراکی که در دهههای پیش از این هیچ زمان برای شهروندان ایران و به طور مشخص شاغلان متعلق به طبقات متوسط و فرودست درآمدی دور از دسترس نبوده، حالا در نقطهای قرار گرفتهاند که دست مزدبگیران حتی لایههای متوسط مزد و حقوق بگیر به آنها نمیرسد.
سرانه مصرفِ پروتئین، گوشت، لبنیات و میوه و خشکبار، به کمترین میزان در دهههای اخیر رسیده است و دستکاریهای تورمی مرکز آمار هم نتوانسته «حقیقت» را لاپوشانی کند؛ تورم نقطه به نقطه آبان به طور متوسط در کشور ۴۹.۴ درصد اعلام شده است و این در حالیست که نرخ این شاخص در بسیاری از استانها از جمله تهران، فارس، یزد و سیستان و بلوچستان بیش از ۵۰ درصد بوده است؛ اما این تورم کلیست. بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، ضریب اهمیت کالاهای خوراکی و آشامیدنی برای سه دهک نخست درآمدی بیش از ۴۰ درصد است و تورم نقطه به نقطه این حوزه در تمام استانها بالای ۶۰ درصد است. در دادههای رسمی مرکز آمار، تورم نقطهای خوراکیها و آشامیدنیها و دخانیات برای نقاط شهری ۶۶.۵ و برای نقاط روستایی ۶۴.۱ درصد ثبت شده است.
در نتیجه تورم واقعی زندگی دهکهای فرودست که زندگیشان به همان خرید اقلام خوراکی با سختی بسیار محدود شده، بیش از ۶۰ یا ۷۰ درصد و در صورتی که قیمتهای واقعی اقلام در نظر گرفته شود، بیش از ۱۰۰ درصد است. در این شرایط سیاستهای حمایتی دولت مثل یارانه و کالابرگ، نتوانسته در حل بحران معیشت و پر کردن شکاف مزد و هزینهها در حوزه خوراکیها موفق عمل کند؛ در بهترین حالت، با کالابرگ نفری ۵۰۰ هزار تومانی، حتی یکدهم هزینههای خوراکی یک خانواده ۳ یا ۴ نفره تامین نمیشود.
اما در روزهای اخیر، نگرانی بابت گران شدن بنزین با ورود نرخ سوم بالا گرفته است؛ تردیدی نیست که گرانی این کالای استراتژیک، تسلسلوار به زنجیره تامین کالاها و خدمات منتقل میشود و البته اثر روانی بسیار روی بازار مبتلا به تورم ایران دارد. در آستانهی این شوک جدید، مجموعه حاکمیت با هدف اقناع عمومی یا شاید کاستن از بار روانی ماجرا، در تلاش است، تصمیم گرانی بنزین با ورود نرخ سوم را به نوعی به کالابرگ و حمایتهای کالایی مربوط کند؛ وعده دادهاند پول حاصل از گرانی بنزین صرف کالابرگ میشود.
ایلنا

Friday, 5 December , 2025